Nằm trong vòng thành độc lập giữa thủ đô Rome, Vatican là quốc gia nhỏ nhất thế giới, nhưng lại là quốc gia đầy quyền lực, cai trị phần hồn của 2,1 tỷ tín đồ Kitô giáo trên toàn thế giới. Mặc dù tới nay, Kitô giáo đã tách ra nhiều nhánh, như Tin lành và Chính thống giáo Đông phương, nhưng người Kitô giáo vẫn coi tinh thần của Chúa Giê su đang ngự trị Tòa thánh Vatican. Vatican, đó là nơi nhà của Chúa trên trần gian này.
Mùa hè ở Rome có thể khiến du khách phải ngỡ ngàng. Cái nóng Địa Trung Hải điển hình nhuộm nâu nước da, khiến dân Nam Ý có vẻ đẹp nóng bỏng quyến rũ nhất Âu châu, nhưng lại không thú vị gì với hàng vạn du khách từ khắp thế giới đổ tới thành Rome mỗi ngày. Tôi thích đi dưới bóng cây râm mát dọc sông Tiber chảy xiết, thả bộ qua những cây cầu đá cổ xưa, chiêm ngưỡng mái vòm nhà thờ St Peter, trung tâm Vatican. Nếu bạn tới Rome bằng máy bay, hãy cố chọn chuyến bay đêm, để khi lượn vòng hạ cánh, bạn có thể nhìn thấy quảng trường St Peter huyền thoại với những hàng cột mênh mông, được mệnh danh là “vòng tay Thiên Chúa”, lấp lánh rực sáng trong đêm. Quảng trường St Peter được kiến trúc sư Bernini thiết kế, dưới thời Giáo hoàng Alexander VII (1655 -1667), hình êlip, với 4 dãy cột bao bọc, phía trên có tổng cộng 190 bức tượng thánh, là quảng trường đẹp nhất Rome.
Dòng người xếp hàng chờ đợi tới lượt mình được bước vào chiêm ngưỡng “nhà của Chúa” lúc nào cũng ken đặc, nhưng đúng là ai đã tới đây, không thể không kiên nhẫn chờ tới lượt mình được chiêm bái thánh đường. Nhà thờ St. Peter là nhà thờ mang kiến trúc của cuối thời kỳ phục hưng, được xây theo kiểu pháp đình La Mã với hai hàng cột. Đây là nhà thờ có nội thất lớn nhất trong các nhà thờ Thiên Chúa giáo trên thế giới, có thể chứa được hơn 60.000 người. Theo truyền thuyết Công giáo, đây là nơi chôn cất Thánh Peter. Thánh Peter là một trong mười hai tông đồ của Chúa Giêsu và theo phán truyền, vị Thánh này sẽ là Đức Giám mục đầu tiên của thành Rome và tiếp đó là Đức Giáo Hoàng đầu tiên.
Được xây dựng trong vòng hơn 100 năm, công trình nhà thờ St Peter có thể gọi là một huyền thoại kiến trúc vĩ đại nhất. Với 44 án thờ, 27 nhà thờ nhỏ, 800 chúc đài treo, 390 bức tượng, 135 bức khảm, và hơn 15.000 m2 nền nhà làm bằng đá hoa cương, nhà thờ là một tổng hợp kiến trúc mỹ thuật đồ sộ. Vào những dịp đặc biệt chẳng hạn như khi một Giáo hoàng đăng quang, hàng nghìn chiếc đèn lồng và đuốc được đặt khắp nơi ở mặt tiền và trên các dãy cột vòm. Thậm chí nơi đỉnh mái vòm chót vót cũng được trang trí bằng những ngọn đèn. Siêu phẩm kiến trúc hoành tráng này được xây dựng nhờ tài năng của nhà kiến trúc sư, nghệ sĩ vĩ đại nhất thời Phục Hưng mà tên tuổi ngang ngửa với Leonardo Da Vince: Michelagelo. Ông được giao quyền xây dựng nhà thờ vào năm 1546, tiếp theo sự khởi đầu dang dở của thầy mình. Michelangelo đã thiết kế một mái vòm khiến cho Điện Pantheon lừng lẫy ở gần đó cũng phải lu mờ. Về đường kính, nó nhỏ hơn Pantheon, nhưng cao hơn nhiều. Làm gần như hoàn toàn bằng đá nặng, công trình vòm có đường kính 42 m và chiều cao 138 m.
Những điều này, tôi chỉ biết khi lật xem guide book, còn lúc đó, như những du khách khác, bước từ quảng trường chói chang nắng, vào bên trong nhà thờ mát lạnh và hơi tối, tất cả lặng đi trước một thiên đường kiến trúc, mỹ thuật lộng lẫy. Ngửa cổ nhìn lên mái vòm cao ngất, đắm mình trong sự thinh lặng của nhà thờ, ai tới đây cũng thấy mình trở nên bé nhỏ. Các bức tường, mái vòm, hàng cột, bệ thờ … đều được trang trí bằng những bức họa và những bức tượng được tạo nên bởi những bậc thầy thời Phục hưng. Cũng chính ở đây, ta có thể chiêm ngưỡng kiệt tác Pietà – Đức mẹ Sầu Bi của Michelangelo. Bức tượng miêu tả Mẹ Maria ôm xác Chúa Jesus, một chủ đề nổi bật trong nghệ thuật Kitô giáo.
Lạc lối ở Vatican
Rome là đô thành nơi ta dễ lạc nhất, vì nó rộng mênh mông và vô số đường ngang ngõ tắt, tất cả hình như giống hệt nhau như một mê cung, mà điểm tới luôn luôn là những piazza (quảng trường) hiện diện khắp nơi. Nhưng ta không thể lạc ở Vatican, với chỉ vài con phố trong khuôn viên vẻn vẹn 0,44 km2. Vậy mà tôi đã lạc ở đó, lạc trong mê cung của nghệ thuật. Như ở nhà nguyện Sistine, thư viện Vatican, vườn treo …
Dòng người xếp hàng trước cửa nhà nguyện Sistine dài hàng cây số, nếu không book vé trước chắc ít nhất cũng phải chờ 2h đồng hồ bạn mới có cơ may được chiêm ngưỡng các họa phẩm kỳ diệu, gắn với tên tuổi của Michenlangelo, Raphael, Botticelli, Girlandaio… Tranh tường nhà nguyện Sistine thể hiện lại những câu chuyện trong Kinh Thánh và thể hiện Lời Chúa. Tầng trung tâm là tranh về Cuộc đời của Môi-se và Cuộc đời của Chúa Kitô, được thực hiện bởi Botticelli, Ghirlandaio và các họa sĩ Florence. Phía trên, là các tranh thể hiện hình ảnh Giáo hoàng và các thánh tích. Trần nhà có 9 bức họa của Michelangelo, tái hiện lại sách Sáng thế ký. Nhưng nổi tiếng nhất, là bức Ngày phán xét cuối cùng (The Last Judgment). Đại văn hào Đức, Goethe đã thốt lên: “Phải tận mắt nhìn thấy nhà thờ Sistine ta mới có thể hiểu hết sự vĩ đại của tài năng con người”.
Những con phố nhỏ ở Vatican vẫn mang dáng nét đặc trưng Rome, với nhiều cửa hàng nhỏ xinh và cả sạp bán hàng ngay trên hè phố. Chỉ có khác là ở đây chỉ bán đồ lưu niệm Thiên chúa giáo như thánh giá, Kinh thánh, phiên bản thu nhỏ các bức tượng và nhà thờ, hình ảnh thánh tích… Anh chàng bán hàng đẹp mê hồn như hầu hết các chàng trai Nam Ý đã khiến tôi chóng mặt khi đột nhiên tặng cho tôi một cây thánh giá màu đồng sẫm, “dono di Italia”- món quà từ nước Ý.
Cây thánh giá ấy vẫn luôn ở bên tôi, và mỗi khi chạm tay vào, nó lại đưa tôi về một buổi chiều dịu nắng, yên bình, nơi nhà của Chúa …